GCRE yn croesawu rownd gyntaf o arian arloesi adeiladu rheilffyrdd
Mae Prif Weithredwr y Ganolfan Fyd-eang Rhagoriaeth Rheilffyrdd Simon Jones wedi croesawu'r rownd gyntaf o brosiectau i elwa o gronfa newydd sy'n cefnogi arloesi ym maes adeiladu rheilffyrdd.
Fis Hydref y llynedd, gwahoddwyd sefydliadau'r DU i wneud cais i Innovate UK am gyfran o hyd at £575,000 ar gyfer astudiaethau dichonoldeb fel rhan o gystadleuaeth 'Arloesi mewn Adeiladu Rheilffyrdd', a ariannwyd gan Lywodraeth y DU.
Mae'r arian yn cael ei ddarparu gan yr Adran Fusnes a Masnach, gyda'r 24 prosiect cyntaf wedi'u cyhoeddi, sy'n cynnwys 36 o sefydliadau.
Bydd y cyllid cam cyntaf yn caniatáu i astudiaeth dichonoldeb gael ei datblygu mewn partneriaeth â'r timau adeiladu yn TGAU er mwyn gallu darparu'r datblygiadau arloesol yn y cyfleuster £400m newydd sy'n cael ei hadeiladu yn ne Cymru.
Mae'r prosiectau'n amrywio o ran datblygu technoleg cysgu concrit arloesol i rwystrau carbon-acwstig isel newydd.
Dywedodd Prif Weithredwr GCRE, Simon Jones:
"Mae'n gyffrous iawn gweld y rownd gyntaf o brosiectau'n cael eu cefnogi o'r gystadleuaeth Arloesi mewn Adeiladu Rheilffyrdd."
"O'r cychwyn cyntaf rydym wedi bod eisiau i'r Ganolfan Ragoriaeth Rheilffyrdd Fyd-eang arloesi syniadau newydd a bod yn rhywle lle cynhelir ymchwil a datblygu rhagorol a chreadigol. Mae'r rhestr hon o bedwar prosiect dichonoldeb ar hugain yn cyd-fynd yn fawr â'r weledigaeth honno a bydd yn ddiddorol iawn eu gweld yn datblygu dros y misoedd nesaf.
"Wrth i ni adeiladu ac yna gweithredu ein cyfleuster newydd yma yn ne Cymru, rwy'n awyddus ein bod yn parhau i weithio ar flaen y gad o ran arloesi ac i roi cynnig ar syniadau newydd a phrofi technolegau newydd a all wneud ein rheilffyrdd yn gryfach, yn wyrddach ac yn fwy fforddiadwy yn y pen draw. Mae'n wych meddwl bod y prosiectau yn y rhestr hon yn canolbwyntio ar helpu i wneud hynny.
"Bydd y prosiectau hyn nawr yn cael eu bwrw ymlaen fel astudiaethau dichonoldeb, gyda'r addewid o ragor o arian i ddatblygu'r syniadau gorau ar y lefel nesaf. Mae hwn yn gyfle hynod o brin a chreadigol ac rydym i gyd yn edrych ymlaen at weithio gyda'r prosiectau wrth iddynt aeddfedu"
Mae'r cyllid yn cynrychioli cam 1 cystadleuaeth cam 2 gam posib, gyda nifer o brosiectau llwyddiannus yn symud ymlaen yn 2024 i ddatblygu eu syniadau yn llawn ac i gynnal arddangosiad ar safle GCRE
Pan fydd yn agor yn 2025, bydd GCRE yn gyfleuster sy’n darparu ymchwil, profion ac ardystio o’r radd flaenaf o ran cerbydau rheilffyrdd, seilwaith a thechnolegau newydd arloesol a fydd yn llenwi bwlch strategol, nid yn unig ym maes rheilffyrdd y DU ond ledled Ewrop.
Dywedodd Pennaeth y Rheilffyrdd yn yr Adran Busnes a Masnach, Mike Noakes:
"Mae'n wych gweld y rownd gyntaf hon o astudiaethau dichonoldeb wedi'u hariannu o'r gystadleuaeth Arloesi mewn Adeiladu Rheilffyrdd. Mae'n galonogol cael ystod mor amrywiol o syniadau ac arloesedd yn dod ymlaen ac mae wir yn atgyfnerthu rôl GCRE wrth lunio dyfodol y rheilffordd.
"Mae gan lawer o'r prosiectau hyn y potensial i fynd i'r afael â phroblemau y bydd cynhesu byd-eang yn eu cyflwyno i'r rheilffyrdd, yn ôl pob tebyg ac yn cael ei ddarlunio'n eithaf graffigol gan dirlithriad Hook yn Hampshire ym mis Ionawr.
"Mae'r prosiectau hyn yn blatfform gwych a bydd yn wych gweld y gorau'n tyfu i mewn i gynhyrchion a thechnolegau newydd y gellir eu defnyddio ar rwydwaith rheilffyrdd y DU ac yna'n fyd-eang, gyda budd i deithwyr, gweithredwyr, y diwydiant ehangach ac UK plc.
"Mae Llywodraeth y DU wedi ymrwymo i gyflymu cyflymder arloesedd ar draws ein rhwydwaith rheilffyrdd i fynd i'r afael â heriau presennol ac yn y dyfodol ac mae'r gystadleuaeth hon, mewn cydweithrediad â GCRE, yn enghraifft wych o sut y gellir gwneud hynny."
Sefydlwyd GCRE yn 2021 gydag ymrwymiad cychwynnol o £50 miliwn gan Lywodraeth Cymru. Mae Llywodraeth y DU yn cefnogi'r prosiect gydag arian ar gyfer ymchwil a datblygu ynghyd ag arian cyfalaf gwerth £20 miliwn. Yn ddiweddar, lansiodd GCRE gaffaeliad cyhoeddus mawr i ddenu cyllid preifat ar gyfer y prosiect.
-Diwedd-
Nodiadau:
Dyma ddolen i fanylion y gystadleuaeth yma: https://apply-for-innovation-funding.service.gov.uk/competition/1351/overview/bdd3a659-97a5-4fd2-8450-0244297defdb
Cyfanswm cyllid y llywodraeth ar gyfer y 24, prosiectau cam cyntaf yw £565,468
Cyfanswm cost y prosiect yw £825,439
Arian cyfatebol sy'n cael ei gyflawni gan dimau prosiect yw: £259,971
Prosiectau'n dechrau: 1Mai 2023 am 3 mis, gan arwain at weithgaredd Cam 2 ddiwedd 2023 / dechrau 2024.
Y prosiectau cam cyntaf llwyddiannus a'r prif sefydliadau yw:
| Cantilever Twin Cyfansawdd (CTTC) ar gyfer Trydaneiddio Rheilffordd Callach | CYFLENWADAU CYFLEUSTODAU CYSYLLTIEDIG CYFYNGEDIG | £24,998 |
| Cyflymu concrit wedi'i atgyfnerthu carbon isel iawn wrth adeiladu rheilffyrdd | BASALT TECHNOLOGIES UK CYFYNGEDIG | £24,996 |
| Storio Ynni Flywheel ar gyfer Adeiladu Rheilffyrdd Arloesol | EPSILON TEN CYF | £24,999 |
| Mimicrete GCRE – Hunan Iachau mewn Ymarfer Rheilffordd. | MIMICRETE LTD | £24,854 |
| Graffin gwell cysgwr concrit ar gyfer carbon wedi'i ymgorffori'n is | NATIONWIDE RAIL LIMITED | £23,602 |
| NAUTILUS – System efeilliaid ac offeryniaeth rheoli asedau newydd – astudiaeth dichonoldeb | Prifysgol Cranfield | £24,881 |
| Diogelu trenau, staff, planhigion a seilwaith drwy adeiladu a gweithredu: Astudiaeth dichonoldeb i gymhwyso Universal Interlocking ar GCRE | SKYBLUE ENGINEERING LTD | £24,826 |
| GreenGasRefuel GCRE | PARTNERIAID ULTRA LIGHT RAIL LIMITED | £24,999 |
| Rhwystrau acwstig carbon isel – dangos arloesedd mewn adeiladu rheilffyrdd | TILON C G CYF | £24,899 |
| INTERMODAL – INTElligent Amser real, MOnitoring & Canfod datrysiad fideo AnaLytics ar gyfer adeiladu rheilffyrdd | ROBOK CYFYNGEDIG | £24,737 |
| Canolfan Fyd-eang Rhagoriaeth Rheilffyrdd: Underpass | HYPERTUNNEL CYFYNGEDIG | £24,912 |
| Echdynnu cynnwys golygfeydd semantig awtomataidd ar gyfer Diogelwch, Diogelwch, Adeiladu a Chynnal a Chadw | ARALIA SYSTEMS CYFYNGEDIG | £24,997 |
| Dichonoldeb cyflwyno a dangos efengyl ddigidol ddynol-yn-y-ddolen wrth adeiladu a chynnal GCRE (Athena) | PAULEY GROUP CYFYNGEDIG | £23,955 |
| Ennill Dadansoddiad Rheilffordd Hollbresennol (AURA) | SYNWYRYDDION FFOCWS CYFYNGEDIG | £24,865 |
| COst-Lleihau System Graddiant Trydaneiddio Deinamig (CODES) | FURRER + FREY GB LIMITED | £23,846 |
| CAntilever arloesol ar gyfer Trydaneiddio Gwyrddach yng Nghanolfan Fyd-eang Rhagoriaeth Rheilffyrdd (ICAGE GCRE) | FURRER + FREY GB LIMITED | £24,992 |
| Dirgryniadau Rheilffyrdd Diogel | EFFICIENCY UPS LTD | £24,997 |
| CoPS Cebl: Defnyddio Cebl Ffibr Optig ar gyfer Diogelwch Perimedr Adeiladu | THALES GROUND TRANSPORTATION SYSTEMS LIMITED | £0 |
| Dichonoldeb defnyddio dronau tethered ac awtomataidd ar gyfer rheilffordd | DRONE EVOLUTION CYFYNGEDIG | £23,363 |
| Dull Rheoli System Pŵer Adnewyddadwy ar gyfer GCRE | ENERAIL CYF | £24,962 |
| Synhwyro disgyrchiant ar gyfer astudiaeth dichonoldeb adeiladu rheilffyrdd | MICROGRAVITY SILICON CYFYNGEDIG | £24,897 |
| TRACD – Trawsnewid Adeiladu Rheilffyrdd gan ddefnyddio Data: Fframweithiau digidol ar gyfer effeithlonrwydd materol a lleihau allyriadau carbon | COSTAIN CYFYNGEDIG | £22,391 |
| Handler Panel Rheilffordd Symudol (MoRPH) | THOMSON ENGINEERING DESIGN LTD | £24,530 |
| Cyflwyno arloesedd telathrebu yn Railway Construction yn y GCRE | INGRAM NETWORKS LTD | £24,970 |