Ysbrydoli'r genhedlaeth nesaf yn 'hanfodol' i weledigaeth Canolfan Ragoriaeth Rheilffyrdd Byd-eang
GCRE yn cyhoeddi adroddiad effaith ar brosiect STEM Peiriannydd Cynradd lleol
Heddiw, mae'r Ganolfan Rhagoriaeth Rheilffyrdd Byd-eang (GCRE) wedi cyhoeddi canlyniadau prosiect peirianneg blwyddyn o hyd y maent wedi bod yn gweithio arno gydag ysgolion cynradd lleol.
Dros y deuddeg mis diwethaf, mae GCRE wedi bod yn gweithio gyda'r sefydliad nid-er-elw Primary Engineer i ddod â pheirianneg i ystafelloedd dosbarth tair ysgol ar ddeg o ysgolion cynradd lleol.

Yn gysylltiedig â'r Cwricwlwm i Gymru, hwylusodd y rhaglen a ariennir yn llawn hyfforddiant i athrawon ysgolion cynradd fel y gallent gyflawni prosiect peirianneg wedi'i deilwra mewn ysgolion lleol, gan gynnwys y bobl ifanc sy'n gwneud cerbydau rheilffyrdd model.
Cynlluniwyd y prosiect i annog pobl ifanc i gymryd diddordeb mewn pynciau STEM (Gwyddoniaeth, Technoleg, Peirianneg a Mathemateg) ac i ddeall mwy am y datblygiad TAR sy'n digwydd yn lleol.
Dangosodd adroddiad effaith a gyhoeddwyd yr wythnos hon fod 788 o bobl ifanc mewn ysgolion cynradd o amgylch y safle wedi cymryd rhan yn y prosiect.
Dangosodd fod 92% o athrawon wedi nodi cynnydd yn eu dealltwriaeth o beirianneg yn dilyn yr hyfforddiant a hwylusir, gydag 85% yn nodi gwell dealltwriaeth o'r heriau amrywiaeth mewn peirianneg. Mae'r adroddiad effaith hefyd yn cynnwys tystiolaeth gan athrawon lleol a helpodd i gyflawni'r prosiect.
Sefydliad addysgol, nid-er-elw yw Primary Engineer sy’n darparu ystod o raglenni a chystadlaethau i ennyn diddordeb plant mewn peirianneg ar yr un pryd â gweithio tuag at fynd i’r afael â’r anghydbwysedd rhywedd ac amrywiaeth yn y diwydiant.
Mae'r Rhaglen Rheilffyrdd Peiriannydd Cynradd bellach ynei 6ed flwyddyn ac mae wedi'i chynnal yng Nghymru, yr Alban a Lloegr gyda disgwyl i dros 300 o ysgolion a 14,500 o ddisgyblion gymryd rhan ym mlwyddyn academaidd 2023/2024 yn unig.
Mae'r Ganolfan Rhagoriaeth Rheilffyrdd Fyd-eang yn gyfleuster ymchwil, profi ac arloesi rheilffyrdd newydd o bwys sy'n cael ei ddatblygu ar hen safle mwyngloddio Nant Helen ym mhen Cymoedd Dulais ac Abertawe.
Mae'r fenter wedi cael ei hariannu gan GCRE, sy'n cael ei chefnogi gan yr Adran Busnes a Masnach yn Llywodraeth y DU a Llywodraeth Cymru.

Dywedodd Simon Jones, Prif Weithredwr y Ganolfan Ragoriaeth Rheilffyrdd Fyd-eang:
"Mae'n wych gweld canlyniadau diriaethol yr ymgysylltiad yr ydym wedi bod yn ei wneud gydag ysgolion lleol mewn partneriaeth â Pheiriannydd Cynradd dros y flwyddyn ddiwethaf. O'r cychwyn cyntaf, rydym wedi bod eisiau i'r Ganolfan Rhagoriaeth Rheilffyrdd Byd-eang gael effaith gadarnhaol yn y gymuned leol ac rydym yn teimlo'n gryf iawn am ein cyfrifoldeb i roi cyfle i bobl ifanc sy'n byw ger ein safle adeiladu dyfodol yn ein cyfleuster.
"Felly mae'n wych gweld yr adroddiad effaith hwn sy'n dangos bod bron i 800 o bobl ifanc yn yr ardal wedi bod drwy'r rhaglen rydyn ni wedi'i rhedeg ac wedi cael blas ar beirianneg a'r sgiliau STEM sydd eu hangen i ddatblygu dyfodol ar y rheilffyrdd. Mae hefyd yn galonogol gweld yr effaith y mae'r prosiect wedi'i chael ar athrawon drwy'r hyfforddiant o ansawdd a gawsant a'r dysgu a gawsant drwy gyflwyno'r prosiect mewn ysgolion lleol.
"Mewn ardal o faes glo De Cymru lle mae dad-ddiwydiannu wedi taro'n galed ac mae cyfleoedd gwaith yn fwy anodd dod o hyd, ni ddylai neb danbrisio pa mor bwysig yw'r Ganolfan Ragoriaeth Rheilffyrdd Fyd-eang i'r ardal hon a chenhedlaeth o bobl ifanc sy'n byw yn lleol i'r safle."
Dywedodd Dr Debra Williams, Cadeirydd GCRE Ltd:
"Yn dod o'r ardal hon fy hun, rwy'n gwybod pa mor dalentog a pha mor greadigol yw'r bobl ifanc sy'n byw yn y cymoedd hyn ac mae wedi bod yn wych gweld hynny'n cael ei arddangos yn llawn drwy'r prosiect hwn gyda Pheiriannydd Cynradd.
"Trwy ymgysylltu o ansawdd uchel fel hyn gydag ysgolion lleol rydym am helpu i annog a chodi dyheadau pobl ifanc sy'n byw yn lleol, gan eu helpu i feithrin sgiliau trosglwyddadwy sydd eu hangen ar fusnes yn yr economi fodern – datrys problemau, meddwl yn feirniadol, gwytnwch a gwaith tîm.
"Pan ddaeth y bobl ifanc i fyny yn erbyn heriau neu broblemau yn eu dyluniadau a'u prototeipiau, buont yn gweithio trwy atebion yn eu timau mewn ffordd drefnus, yn union fel y mae peirianwyr go iawn yn ei wneud. Mae eu helpu i feddwl a gweithredu yn y ffordd honno wedi ein helpu i ddangos i'r bobl ifanc mai nhw yw peirianwyr, technegwyr ac ymchwilwyr yfory ac y gallant fod yn gwneud y gwaith hwnnw yn y Ganolfan Ragoriaeth Rheilffyrdd Fyd-eang ymhen ychydig flynyddoedd ar drenau go iawn a seilwaith go iawn.
"Mae GCRE yn cynnig cyfle adfywio pwysig i'r cymoedd o amgylch y safle ac mae ysbrydoli'r genhedlaeth nesaf yn hanfodol i weledigaeth y Ganolfan Rhagoriaeth Rheilffyrdd Fyd-eang. Trwy'r mathau hyn o bartneriaethau hirdymor gydag ysgolion, gallwn helpu pobl ifanc i weld potensial yr hyn y mae GCRE yn ei gynnig iddynt yn eu bywydau."
Ychwanegodd Susan Scurlock, Sylfaenydd Peiriannydd Cynradd:
"Mae wedi bod yn wych gweithio gyda thîm y Ganolfan Rhagoriaeth Rheilffyrdd Byd-eang ac i gyflawni'r prosiect gwych hwn, ein cyntaf gan ddefnyddio'r Cwricwlwm newydd i Gymru.
"Mae'r bartneriaeth hon gydag ysgolion lleol wedi helpu disgyblion i ddylunio ac adeiladu eu modelau, gan ddatblygu eu sgiliau canfod problemau, datrys problemau a gweithio mewn tîm mewn ffordd ystyrlon a deniadol.
"Mae pob person ifanc yn y maes hwn yn haeddu'r cyfle i roi cynnig ar beirianneg ac i weld y sector rheilffyrdd a'r Ganolfan Rhagoriaeth Rheilffyrdd Fyd-eang fel cyfle gyrfa cyffrous yn y dyfodol. Mae ein prosiect wedi dechrau rhywfaint o'r gwaith hwnnw ac yn darparu llwyfan gwych ar gyfer ymgysylltu pellach yn y dyfodol."

Fel rhan o'r Rhaglen Rheilffyrdd Peiriannydd Cynradd fe wnaeth disgyblion adeiladu modelau gweithio yn y dosbarth a gafodd eu rhoi ar brawf wedyn mewn Digwyddiad Dathlu yng Nghastell-nedd a gynhaliwyd ym mis Mawrth – crynhoad mawr o'r holl ysgolion, a gynhaliwyd gan Beiriannydd Cynradd a GCRE, sy'n hyrwyddo sgiliau peirianneg, creadigrwydd a chyflawniadau disgyblion.
Gellir lawrlwytho'r adroddiad effaith yma: https://www.gcre.wales/wp-content/uploads/2024/05/GCRE-Impact-Report.pdf